Vrouwenmantel

Alchemilla Vulgaris

Zoals zijn naam al laat vermoeden, is dit lieflijke en romantisch klinkende plantje het basiskruid in elke typische vrouwenthee. Maar Vrouwenmantel kent nog veel meer nuttige toepassingen en wordt graag gebruikt in allerhande samengestelde theeën, zoals de Nimfenthee van ‘t Kruidenwinkeltje. De verse plant kan bovendien gerust verwerkt worden in salades of stoofschotels.

What’s in a name
In de oudheid noemde men dit kruid Alchemilla, of ‘kleine magiër’, vermits de alchemisten de plant gebruikten bij hun zoektocht naar de Steen der Wijzen. Daarvoor verzamelden ze immers de druppels dauw uit het hart van de Vrouwenmantel. Met de steen hoopten ze niet alleen gewone metalen in goud te veranderen, maar ook alle ziektes te genezen en langer te kunnen leven.
Van leerling-tovenaars naar stoere krijgers: ooit al gehoord van ‘de mantel van Freya’? De Germanen noemden deze plant naar hun godin van de vruchtbaarheid. En tijdens de christelijke middeleeuwen werd de heidense Vrouwenmantel naar de mode van de tijd omgedoopt tot Onze-Lieve-Vrouwenmantel of Mariamantel. Niet slecht toch, voor een onopvallend plantje dat velen als ‘onkruid’ bestempelen?

Vrouwenmantel staat symbool als de ‘beste vriend voor de vrouw’.

Toepassingen bij de vleet
Uiteraard is Vrouwenmantelkruid uitermate geschikt voor de behandeling van allerlei typische ‘vrouwenkwaaltjes’. Dat gaat van het reguleren van de menstruatie, en het milderen van de menstruatiepijn tot het verweer tegen infecties aan de baarmoeder en de eierstokken. Nooit meer een humeurige,  prikkelbare vrouw, dochter, mama of schoonmoeder tijdens haar maandelijkse periode dus …

Vrouwenmantelthee is voorts ook aangewezen bij hoest en werkt bloedreinigend, waterafdrijvend en hartversterkend. Zelfs na een pijnlijk bezoek aan de tandarts kan de Vrouwenmantel soelaas brengen. Wanneer er tanden worden getrokken, heelt de wonde in de mond door een dag lang te spoelen met vrouwenmantelthee. Uitwendig gebruikt men Vrouwenmantel in kompressen en baden bij zweren, slecht helende wonden, bloedingen en aambeien. En tieners zijn gebaat bij een dampbadje Vrouwenmantel om hen te verlossen van een onzuivere, vette huid of acné.
Een echt gezinskruid dus!

Familie van de roos
Wie aandachtig naar de kleine, geelgroene bloempjes kijkt, zou het niet meteen denken, maar toch behoort de Vrouwenmantel tot de familie van de rozen of rosaceae. Het plantje is bij ons inheems en groeit vooral langs bos- en wegranden, op hellingen en weiden, liefst op een koel en vochtig plekje. Toch komt het in de vrije natuur niet zo vaak voor. De variant ‘Achillea mollis’ daarentegen is heel populair als tuinplant. Vrouwenmantel is vrij makkelijk te herkennen aan zijn fluweelzachte groene bladeren met fijne plooien. Van mei tot juli staat de plant in bloei en is hij op zijn mooist. Vrouwenmantel bevat veel looistoffen, bitterstoffen, organische zuren, saponinen (of zeepstoffen), etherische olie en zelfs calcium.

Zelf aan de slag
Wie eraan denkt Vrouwenmantel te oogsten, kan de hele bloeiende plant gebruiken voor thee, omslagen of baden. Pluk enkel de jonge blaadjes want oudere bladeren worden door de omzetting van looistoffen donkergroen en hard. Van de wortel kan je in de herfst een tinctuur maken.
Wie ‘de pil’ neemt overdrijft best niet met het gebruik van vrouwenmantelkruid. Ook tijdens de zwangerschap is voorzichtigheid geboden. Los daarvan is de Vrouwenmantel een zegen voor de vrouw en haar huisgenoten. Van in hun jeugd tot na de menopauze verlost ze meisjes en vrouwen van allerlei kwaaltjes en ongemakken.

Zelf uitproberen? Klik op het filmpje hieronder en leer hoe je Vrouwenmantel oogst.